Tiến hành can thiệp nâng cao vệ sinh an toàn thực phẩm tại các lò mổ là một trong những hoạt động quan trọng trong khuôn khổ dự án “Thịt lợn an toàn: Các phương pháp tiếp cận dựa vào thị trường nhằm cải thiện mức độ an toàn của thịt lợn ở Việt Nam” (LPS/2016/143) được Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Úc (ACIAR) tài trợ. Dự án được triển khai từ năm 2017 với nhiều hoạt động đa dạng được thực hiện ở nhiều tỉnh thành khác nhau dưới sự điều phối của Viện Nghiên cứu Chăn nuôi Quốc tế (ILRI) và sự tham gia của nhiều đối tác trong và ngoài nước, trong đó Học viện Nông nghiệp Việt Nam (thực hiện bởi nhóm nghiên cứu Bộ môn Phân tích định lượng, Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn) là đối tác chính.
Trong năm 2019, các đối tác dự án đã thực hiện triển khai các hoạt động nâng cao vệ sinh an toàn thực phẩm trong giết mổ tại lò mổ ở tỉnh Hưng Yên. Các kết quả nghiên cứu và lấy mẫu phân tích trong phòng thí nghiệm (được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu của trường Đại học Y tế Công cộng) cho thấy việc giết mổ trên sàn inox đã làm giảm được rất nhiều lượng vi sinh vật có hại trên thân thịt, góp phần nâng cao vệ sinh an toàn thực phẩm đối với thịt lợn.
Dựa trên các kết quả nghiên cứu ở địa bàn nghiên cứu tại tỉnh Hưng Yên, nhóm nghiên cứu của Bộ môn phân tích định lượng đã tư vấn xây dựng can thiệp cho Dự án đồng thời xin ý kiến và sự đồng thuận của địa phương. Trên cơ sở đó, Dự án đã tiến hành can thiệp thêm tại 04 lò mổ trên địa bàn xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Đầu tháng 09/2020, nhóm nghiên cứu Bộ môn Phân tích định lượng và trường Đại học Y tế Công cộng đã kết hợp với địa phương để hỗ trợ 04 sàn inox cho 04 lò mổ nói trên. Việc can thiệp này cũng được đối tác dự án của chúng tôi là Trường Đại học Y tế Công cộng tiến hành lấy mẫu trước và sau can thiệp để đánh giá mức độ cải thiện an toàn thực phẩm khi tiến hành giết mổ trên sàn inox tại các lò mổ này. Đây sẽ là căn cứ giúp tư vấn cho các địa phương để có thể nhân rộng mô hình.
Trao đổi với các lò mổ tại Nghệ An về can thiệp hỗ trợ giết mổ trên sàn inox (Ảnh: Ninh Xuân Trung)
Về phía chính quyền trên địa bàn của Dự án, các can thiệp này được lãnh đạo và cán bộ huyện và xã đánh giá cao. Họ mong muốn Dự án thông báo lại cho địa phương sau khi có kết quả để có căn cứ đề xuất với các cấp quản lý cao hơn nhằm nhân rộng các cải tiến này để nâng cao vệ sinh an toàn thực phẩm trong giết mổ thịt lợn tại địa phương.
Khảo sát đo đạc thực tế tại lò mổ chú Sáu (xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) (Ảnh: Ninh Xuân Trung)
Tại Diễn Châu, mặc dù Dự án mới chuyển giao cho các lò mổ nhưng những tín hiệu ban đầu từ các hộ giết mổ khi làm trên sàn inox là tích cực. Họ đều phản hồi là làm trên sàn inox không khó khăn và cũng cảm thấy sạch sẽ, vệ sinh hơn vì từ khi chọc tiết đến khi mổ phanh thân thịt thì thịt lợn không chạm đất.
Giết mổ trên sàn inox tại lò mổ chú Thắng (xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) (Ảnh: Ninh Xuân Trung)
Mổ phanh thân thịt trên sàn inox tại lò mổ Long – Tú (xã Diễn Trung, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) (Ảnh: Ninh Xuân Trung)
Dự án sẽ tiếp tục theo dõi và đánh giá sâu hơn về các can thiệp và tác động của chúng. Chúng tôi sẽ cập nhật về những hoạt động cũng như các kết quả của Dự án này trong thời gian tới đây.
Người viết tin: Ninh Xuân Trung, Bộ môn Phân tích định lượng
Khoa Kinh tế và Phát triển nông thôn