Kết quả dự án “Xây dựng mô hình sản xuất rau theo hướng thị trường hướng đến tạo sinh kế bền vững cho phụ nữ Thái, xã Quài Cang, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên” do quỹ hỗ trợ cựu sinh viên Australia (AAGF) tài trợ

Dựa trên thành công của dự án “Nâng cao năng lực khuyến nông hướng tới sự phát triển bền vững của cộng đồng dân tộc thiểu số tại huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên” năm 2019-2020, nhóm Cựu sinh viên Úc, tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã được Quỹ Hỗ trợ các cựu sinh viên Úc (AAGF)- đợt 3 tiếp tục thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình sản xuất rau theo hướng thị trường nhằm tạo sinh kế bền vững cho phụ nữ dân tộc Thái, xã Quài Cang, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên”.

Mục tiêu của dự án là xây dựng thí điểm mô hình sản xuất rau an toàn theo định hướng thị trường cho phụ nữ Thái ở xã Quài Cang, huyện Tuần Giáo. Trên cơ sở đó góp phần nâng cao năng lực ra quyết định trong sản xuất và tiêu thụ rau cũng như nâng cao nhận thức của cộng đồng địa phương về phát triển sản xuất rau có hiệu quả kinh tế cao và thân thiện với môi trường; nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số hướng đến sinh kế bền vững cho cộng đồng địa phương. Nhóm cựu sinh viên Úc của Học viện Nông nghiệp Việt Nam đến từ các khoa khác nhau bao gồm TS. Vũ Thị Thúy Hằng (trưởng nhóm) và TS. Nguyễn Thị Hòa (Khoa Nông học), TS. Nguyễn Hữu Nhuần và ThS. Trần Thế Cường (Khoa KT&PTNT) đã phối hợp và thực hiện thành công dự án thực hiện từ tháng 2/2021 đến tháng 4/2022.

Trao đổi với xã và các hộ về lựa chọn các hộ ở xã Quài Cang để tham gia xây dựng mô hình sản xuất rau – tháng 3 năm 2021

Tập huấn và hướng dẫn làm đất, các chế phẩm hữu cơ phòng trừ sâu bệnh an toàn

Qua hơn 12 tháng thực hiện, mặc dù do ảnh hưởng của dịch Covid-19, dự án đã triển khai và đạt được một số kết quả tích cực. Mô hình sản xuất rau được thực hiện trong vụ xuân-hè và hè thu năm 2021 với 20 hộ nông dân ở bản Cuông, xã Quài Cang, Tuần Giáo. Các hộ, đặc biệt là phụ nữ Thái được tập huấn về xử lý đất, trồng trọt và canh tác rau an toàn, được hướng dẫn sử dụng các sản phẩm phân bón, thuốc bảo vệ thực vật an toàn như vi sinh EM để ủ các loại nguyên liệu hữu cơ quanh vườn, hệ vi sinh kháng nấm bệnh để cấy tại vườn, các loại nấm ký sinh hỗ trợ quản lý sâu bọ, giấm gỗ giúp xua đuổi côn trùng có hại,… Trên cơ sở các kiến thức được tập huấn, các hộ đã tham gia xây dựng mô hình và áp dụng một số kỹ thuật sản xuất rau theo hướng an toàn và hữu cơ. Một số loại rau phổ biến như cà chua, dưa chuột, bắp cải, cải thảo đã được các hộ lựa chọn để triển khai. Trong thời điểm giãn cách do dịch Covid-19, mặc dù hạn chế đi lại nhưng sự liên kết và hỗ trợ của nhóm cựu sinh viên Úc với các hộ vẫn thường xuyên được duy trì qua điện thoại, zalo và qua cán bộ khuyến nông xã, và cũng là cựu sinh viên của Học viện.

Bên cạnh đó, các hộ nông dân và cán bộ khuyến nông địa phương được đi thăm quan học hỏi mô hình hợp tác xã và sản xuất rau an toàn và áp dụng công nghệ cao ở Mộc Châu, cũng như xem xét đưa một số loại cây trồng mới vào cơ cấu rau, quả của Quài Cang như khoai tây, dâu tây. Qua một năm thực hiện, dự án đã đạt được một số kết quả tích cực bước đầu, góp phần nâng cao năng lực cho phụ nữ và thúc đẩy phát triển sản xuất rau, cải thiện thu nhập và phát triển sinh kế cho người dân, thay đổi tư duy sản xuất rau an toàn, bố trí thời vụ, cơ cấu cây trồng phụ hợp để tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Từ những ý tưởng và hoạt động của dự án, sự quan tâm của UBND huyện Tuần Giáo, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Tuần Giáo và UBND xã Quài Cang, các hộ nông dân tham gia dự án đã cùng với một số hộ nông dân khác tại địa bàn xây dựng Hợp tác xã Lường Ninh. Mô hình trồng rau trong nhà màng với tổng diện tích 5000 m² đã được xây dựng và các kỹ thuật sản xuất rau theo hướng an toàn, hữu cơ đã được áp dụng. Đây sẽ là tiền đề quan trọng để thúc đẩy sản xuất rau hàng hoá của các hộ nông dân xã Quài Cang và tạo việc làm và thu nhập ổn định cho chị em phụ nữ. Các kỹ thuật sản xuất rau an toàn sử dụng các chế phẩm vi sinh cùng các hoạt động phát triển thị trường đã được nhóm nghiên cứu tài liệu hoá, để cung cấp cho các hộ nông dân, cán bộ khuyến nông địa phương và các cơ quan quản lý địa phương tham khảo và ứng dụng sau khi dự án kết thúc.

Nông dân bản Mu, xã Quài Cang và cán bộ khuyến nông huyện Tuần Giáo thăm quan mô hình sản xuất rau an toàn tại huyện Mộc Châu

Trong buổi tổng kết dự án, các hộ nông dân đã có nhiều chia sẻ về thuận lợi, khó khăn trong phát triển sản xuất rau của hộ và địa phương. Các hộ mong muốn các dự án mới có thể hỗ trợ các hộ và Hợp tác xã tăng cường khả năng tiếp cận thị trường song hành với các hoạt động kỹ thuật, cơ cấu thời vụ, lập kế hoạch để các sản phẩm rau của các hộ cung cấp phù hợp với nhu cầu và có chỗ đứng ổn định trên thị trường. Các chia sẻ và đề xuất được ghi nhận và sẽ là các căn cứ cho việc đề xuất các hoạt động hỗ trợ tiếp theo trong các dự án mới.

Thành quả của nông dân bản Mu, xã Quài Cang khí áp dụng các kỹ thuật mới

Tổng kết các hoạt động của dự án và bình chọn hộ nông dân tham gia mô hình sản xuất giỏi

Tổng hợp: Vũ Thị Thúy Hằng và Trần Thế Cường